Europa staat op een kruispunt. Niet zomaar een kruispunt, maar kaliber Oldenzaalsestraat in Enschede. De EU stond de afgelopen jaren bekend om haar ambitieuze digitale regulering, maar nu klinken er zorgen dat de regels worden afgezwakt. De eigen lidstaten laten van zich horen, maar ook de Verenigde Staten oefent vanuit geopolitiek oogpunt druk uit. Het meest recente artikel op NU.nl schetst de verschuiving en de groeiende angst at Europa een stap terug doet in haar digitale autonomie.
Bedrijven in tech, legaltech, regtech, financiële dienstverlening en fintech krijgen hierdoor te maken met een instabiel regelgevend landschap. Minder duidelijkheid, minder voorspelbaarheid en meer geopolitieke invloed maakt strategische planning ingewikkelder dan ooit.
In dit artikel lees je meer over de krachten achter deze ontwikkelingen en vind je uit wat het betekent voor organisaties die opereren binnen high impact domeinen.
Regulering vs geopolitiek: hoe Washington vinger in de pap houdt
Europa heeft de afgelopen jaren stevig ingezet op digitale regulering: de AVG [GDPR], de Digital Services Act, Digital Markets Act en de aankomende AI Act. De wet- en regelgeving is gemaakt om Big Tech te beteugelen, consumenten te beschermen en de digitale autonomie van Europa te versterken.
De laatste maanden zie je een plotse noodzaak om vereenvoudiging, vertraging en aanpassing van deze regels. De actualiteit is niet verdwenen; de geopolitieke realiteit maakt het des te urgenter.
Tech Policy Press heeft eerder al geschreven over de druk die Amerikaanse overheidsfunctionarissen actief uitoefenen op Europa om de striktheid van digitale regels te verlagen. De reden is overduidelijk: Europese wetgeving raakt vooral Amerikaanse bedrijven, waaronder Meta, Google, Apple, Microsoft, Amazon, en OpenAI. Washington ziet deze regelgeving als economisch risicovol én een geopolitieke dreiging.
De vraag is dus niet óf deze druk invloed heeft, maar hoe groot die invloed wordt.
Waarom dit relevant is voor Europese bedrijven?
Als geopolitieke dreiging de toekomst van regelgeving gaat bepalen, dan betekent dat:
- onzekerheid over compliance op de lange termijn;
- verschuivende prioriteiten in toezicht en handhaving;
- een regelgevend kader dat minder stabiel is;
- risico op uiteenlopende interpretaties per lidstaat.
Bedrijven die afhankelijk zijn van consistent beleid worden geconfronteerd met toenemende strategische complexiteit.
Waar ligt de grens en wat staat er op het spel?
Officieel spreekt de Europese Commissie over een poging tot vereenvoudiging, met minder bureaucratische last, meer efficiëntie in de regelgeving en sneller aanpasbare kaders. Op papier is dit wellicht aantrekkelijk, maar het risico is dat vereenvoudiging een politiek correcte manier is om regels af te zwakken, met alle gevolgen van dien.
CEPA, het Center for European Policy Analysis, waarschuwde eerder al voor een digitale deregulering. Dit maakt Europa kwetsbaarder voor druk van buitenaf, omdat het precies de elementen ondermijnt die de Europese digitale markt onderscheidt van de rest. Juist bescherming, transparantie, handhaving en onafhankelijk toezicht maken de EU-markt uniek.
Het echte risico
Vereenvoudiging komt ik verschillende vormen, waaronder minder handhaving, meer zelfregulering, versoepeling op het gebied van compliance en meer onderhandelruimte voor Big Tech. Dat laatste tast direct de geloofwaardigheid van het Europese regelgevend kader aan. Organisaties in tech, legal en finance verliezen hierdoor een deel van hun bestaanszekerheid, aangezien investeringen in hun compliance, governance of datasecurity morgen waardeloos kunnen zijn.
Wat zijn de gevolgen voor tech, legaltech, regtech, finance en fintech?
Tech platformen
Big tech krijgt meer ruimte doordat er minder gatekeeping plaatsvindt en hierdoor zie je de volgende ontwikkelingen:
- meer marktmacht;
- minder verplichtingen rond het delen van data;
- mildere boetes;
- onzekerheid over interpretatie van DSA en DMA.
Europese techbedrijven krijgen het hierdoor moeilijker om de concurrentie aan te gaan met Amerikaanse platformen, die een lobby-mechanisme van miljarden achter zich hebben.
Legaltech en regtech organisaties
Deze sector is volledig afhankelijk van voorspelbare regelgeving en als dat kader vervlakt, dan heeft dat grootse gevolgen. Er komt minder vraag naar geavanceerde compliance-oplossingen, de vraagstukken verschuiven van regelgeving naar advies op het gebied van geopolitiek en beleid én er komt een toegenomen behoefte aan interpretaties in plaats van automatisering.
Legaltech maakt juist hard dat regelgeving automatiseerbaar is en instabiliteit in het landschap breekt dat deze businessmodel open.
Financiële instellingen en fintech
Financiële instellingen bouwen hun verdienmodellen op risicomodellen, governance frameworks en data policies die zwaar leunen op het regelgevend landschap. Als regels vervagen krijgt de sector te maken met toenemende onduidelijkheden rond PSD2, data governance en algoritmisch toezicht. Daarbij loop je het risico dat audit en compliance achterlopen op de nieuwe realiteit, de samenwerking tussen tech platforms onderling complexer wordt en er minder bescherming tegen de concentratie grootmachten in digitale infrastructuur ontstaat.
Voor fintech geldt bovendien dat elke verschuiving op het gebied van Europese wet- en regelgeving de marktpositie direct beïnvloedt.
Strategische implicaties en aanbevelingen
Als Brussel buigt en de regulering instabiel wordt, dan heb je als organisatie knopen door te hakken. De twee opties zijn: reactief afwachten óf proactief anticiperen. Met de tweede keuze bouw je autoriteit, wat dus de voorkeur verdient.
Scan actief nieuwe voorstellen en politieke signalen
Wachten tot de nieuwe regelgeving in je mailbox valt is geen proactieve strategie. Wil je on top of your game blijven dan volg je beleidsmemo's, consultaties, geopolitieke ontwikkelingen, techlobby's en transatlantische trade agenda's. Wie als eerste de benodigde informatie in zijn bezit heeft, loopt vaak maanden voor op concurrenten.
Beoordeel risico's op drie niveaus
De drie niveaus waarop je jouw bedrijfsrisico's zou moeten beoordelen zijn: juridisch, technologisch en geopolitiek. Je strategie moet verder reiken dan compliance, vanwege de broodnodige anticipering op verandering.
Bouw flexibiliteit in je governance en compliancesystemen
Dat regelgeving gaat verdwijnen gaat nergens over, maar als Brussel buigt voor Trump (onder andere) dan worden de kaders wel minder stabiel. Dat vraagt om modulair beleid, iteratieve compliance, duidelijke interpretatiekaders en interne expertise in digital regulation.
Een verzwakking van de digitale regels hoeft niet automatisch negatief te zijn, want minder bureaucratische druk versnelt innovatie en geeft ondernemers meer ruimte. En Europese soevereine initiatieven hebben we hard nodig. De uitdaging ligt echter niet in de verminderde regulering, maar in de verminderde duidelijkheid.
Waar duidelijk verdwijnt ontstaat instabiliteit en dat vormt een risico én kansen. Voor organisaties in tech, law en finance betekent dit dat ze hun strategie opnieuw moeten evalueren. Dus voel je je aangesproken? Monitor beleidsveranderingen scherp, maak governance en compliance toekomstbestending en richt je in tijden van onzekerheid op heldere content en communicatie.
0 reacties